Grijswonen

'Grijswonen' maakt opvang in de eigen sociale kring mogelijk

Sociale initiatieven en maatschappelijke opvanglocaties vormen samen slechts één route naar een betere ondersteuning voor dak- en thuislozen. Een andere manier om deze groep te ondersteunen is door lokale regelgeving waar mogelijk te vereenvoudigen, waardoor opvang in de eigen sociale kring makkelijker wordt. Het concept 'Grijswonen' is een voorbeeld van zo'n regeling waarmee de gemeente enerzijds de maatschappelijk opvang kan ontlasten en anderzijds zelfredzaamheid van de betreffende personen kan stimuleren.

Kostendelersnorm

De hoogte van een bijstandsuitkering wordt onder andere bepaald door het aantal volwassen personen in een huishouden, ook wel de 'kostendelersnorm' genoemd. Hoe meer mensen er op een adres staan ingeschreven, des te lager de betreffende uitkering. Ouders ontvangen daardoor mogelijk een lagere uitkering als hun volwassen kinderen thuis blijven wonen. Soms besluiten ouders hun kinderen daardoor uit huis te zetten, wat ertoe kan leiden dat het kind geen vaste verblijfplaats meer heeft. Om dit negatieve effect tegen te gaan, heeft de overheid al besloten de leeftijdsgrens voor het toepassen van de kostendelersnorm te verhogen tot 27 jaar.

Daarnaast heeft de overheid in het Nationaal Actieplan Dakloosheid gesteld dat het mogelijk moet zijn om mensen tijdelijk in het eigen netwerk op te vangen. In sommige gevallen kunnen daklozen daarom een gemeentelijk briefadres krijgen, waardoor de kostendelersnorm niet hoeft te worden toegepast. Op deze manier kan iemand die een uitkering krijgt óók iemand anders (tijdelijk) opvangen, zonder dat dit een negatieve invloed heeft op de hoogte van de uitkering.

Van uitzonderingen naar heldere kaders

In onze regio hadden we al langer ervaring met het toepassen van uitzonderingsregels in bijzondere gevallen. Omdat de toegangsfaciliteiten steeds verder gedecentraliseerd worden, ontstond de wens voor een eenduidige werkwijze en deze te voorzien van heldere kaders. Een werkgroep van beleidsadviseurs en uitvoerders is vervolgens aan de slag gegaan met deze uitwerking. Het concept van 'Grijswonen' is eenvoudig, maar moet wel passen binnen de kaders van de Wet Basisregistratie Personen (BRP), Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en Participatie Wet (PW). Er zijn daarom veel gesprekken gevoerd tussen beleidsadviseurs en uitvoerders om de impact van de beoogde werkwijze goed op papier te zetten.

"Dankzij de regiovisie kunnen we gezamenlijke doelen stellen. We delen middelen, informatie, expertises en best practises met elkaar. Dit vergroot de impact van ons beleid voor onze inwoners."

- Erna Faassen-Arnoldus, Beleidsadviseur Maatschappelijke Opvang, Gemeente Venlo

Ambitie 2:
meer maatwerk bieden

Met Grijswonen willen we bereiken dat mensen die nog in hun eigen netwerk kunnen worden opgevangen hierin worden ondersteund. Dit valt onder ambitie 2 van de regiovisie 'Meedoen & Wonen'. Op deze manier voorkomen we daarnaast instroom in de maatschappelijke opvang, zodat deze niet overbelast raakt (ambitie 5).

Het blijft daarbij, gezien de spanning op de woningmarkt, een uitdaging om het tijdelijke karakter van deze regeling te waarborgen en inwoners te blijven begeleiden naar een passende zelfstandige woonplek.

Nu dat de werkwijze is vastgesteld, gaan de betrokken partijen verder met elkaar aan de slag om zo een goed beeld te krijgen van de precieze aantallen en de uiteindelijke (positieve) effecten van Grijswonen.